به گزارش روابط عمومی شبکه دو، جهانبخش سنجابی؛ رئیس پژوهشگاه استاندارد، محمد شجاع الدین؛ رئیس دفتر سلامت غذای وزارت جهاد کشاورزی و سهیل اسکندری؛ دبیر انجمن بهداشت و ایمنی مواد غذایی مهمان این برنامه بودند.
جهانبخش سنجابی در ابتدای این برنامه اظهار داشت: صفر و صد نگاه کردن به مقوله ایمنی غذایی راهکار مناسبی نیست. بی شک در بُعد آلودگی های میکروبی و طبیعی نسبت به بیست سال گذشته در وضعیت مناسب تری قرار داریم.
او با تاکید بر تغییر نوع عوامل تهدید کننده ایمنی غذایی، اضافه کرد: شعار «از مزرعه تا سفره» نشان می دهد که ایمنی غذایی یک وضعیت طیفی محسوب می شود. آلودگی های شیمیایی و تقلبات اکنون بخش عمده مخاطرات غذایی ما را تشکیل می دهد که باید با آن مبارزه کرد.
محمود احمدی افزادی؛ مجری- کارشناس برنامه محمد شجاع الدین؛ رئیس دفتر سلامت غذای وزارت جهاد کشاورزی را مورد پرسش قرار داد و گفت: به عنوان نماینده وزارت جهاد کشاورزی، ایمنی غذایی را در حوزه محصولات کشاورزی چگونه ارزیابی می کنید؟
شجاع الدین پاسخ داد: با کلیات صحبت های آقای سنجابی موافقم. وزارت جهاد کشاورزی با منقلب شدن زیرساخت هایش یک سیر تاریخی را تاکنون طی کرده که همه اینها در بخشی مثل کشاورزی با گستره 32 استان کشور به راحتی قابل تحلیل نیست و تلاش این وزارتخانه در تولید محصولات بر ارتقای وضعیت ایمنی غذایی کشور مبتنی است.
افزادی اظهار داشت: آیا می شود یک نوع محصول غذایی را به مردم معرفی کرد که به دلیل نداشتن ایمنی غذایی مصرف نکنند؟ مثل شیر یا ماست و ... که در گذشته هم به دلیل وجود پالم اعلام شده بود.
شجاع الدین افزود: قانون وضعیت را مشخص کرده. به عنوان مثال آزمایش یک محصول کشاورزی در خصوص داشتن بیش از حد مجاز نیترات بر عهده وزارت کشاورزی نیست و وظیفه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
سنجابی بیان داشت: نیترات به خودی خود آسیبی به شمار نمی رود مگر اینکه از حد مجاز بالاتر رفته باشد. با مطالعات ارزیابی ریسک که اکنون در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد باید مشخص کنیم چقدر آلاینده وارد سبد غذایی ما می شود.
او در این زمینه به اطلاعات منتشر شده در شبکه های اجتماعی اشاره کرد و گفت: آن حدی که شبکه های اجتماعی کیفیت مواد غذایی را زیر سوال می برند جای نگرانی برای مردم وجود ندارد. اما می توانم بگویم حداقل 70 درصد مواد غذایی ما سلامت مناسبی دارند.
شجاع الدین سلامت محصولات کشاورزی را 90 درصد ذکر کرد و گفت: حداکثر 10 درصد محصولات کشاورزی ما مشکل دارند.
سهیل اسکندری بیان کرد: به شبکه های اجتماعی اشاره شد که گاهی آشفتگی ایجاد می کنند و من نیز با این صحبت موافقم. مطالعات نشان می دهد آمار تقلبات افزایش داشته و این دقت در ارائه آمار نشان می دهد کنترل سلامتی مواد غذایی بیشتر شده است.
یکی از حاضران در استودیو بیان کرد: وزارت بهداشت اعلام کرده که از حدود سال 68-67 به تولیدکنندگان مواد لبنی مجوز داده تا در یک حد مجاز پالم به محصولات لبنی اضافه کنند.
سنجابی با بیان اینکه متولی سلامت در کشور وزارت بهداشت است، اذعان داشت: این وزارتخانه هرگاه در مورد محصولی احساس خطر کند به مردم اعلام می کند. پالم روغن نخل است که می توان آن را به عنوان روغن سرخ کردنی اضافه کرد. آنچه وزیر بهداشت در آن زمان اعلام کرد دچار پروپاگاندای رسانه ای شد و آن صحبت نیز مبتنی بر احساس تقلب در بخشی از صنعت بود.
احمدی افزادی مطرح کرد: آیا با این صحبت ها موافقید؟
اسکندری پاسخ داد: نمی توانم بگویم تنها احساس خطر شد بلکه کاملا مستند هم بود. در این زمینه باورها و شنیده های مردم وقتی تفسیر غیرکارشناسانه می شود آسیب زننده است. وقتی کسی پالم را به درستی نمی شناسد نباید اطلاعات نادرستی انتقال دهد.
احمدی افزادی اضافه کرد: وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه می تواند حداقل ایمنی ذهنی ایجاد کند.
شجاع الدین با بیان اینکه ما مسئول تولید سالم هستیم وبرنامه های جدی در این زمینه داریم، ادامه داد: موضع وزارت جهاد کشاورزی پرداختن به کاستی هایی است که در دوره های گذشته وجود داشته. یکی از اقدامات این وزارتخانه در این زمینه نیز تاسیس دفتر محیط زیست و سلامت غذا در این وزارتخانه است. دفتر محیط زیست و توسعه پایدار حدود 20 سال سابقه دارد اما این دفتر به دفتر محیط زیست و سلامت غذا تبدیل شده است.
او ادامه داد: در قانون آمده پایش سلامت مواد غذایی وظیفه وزارت بهداشت و تولید سالم به عهده وزارت جهاد کشاورزی است، بنابراین با رعایت استانداردهای تولید تلاش می شود خروجی ها مواد غذایی سالمی باشند.
اسکندری صحبت های رئیس دفتر سلامت غذای وزارت جهاد کشاورزی در خصوص سلامت تولید را صحیح خواند و گفت: قرار بوده بررسی سلامت محصولات غذایی در محل عرضه (مزرعه) انجام شود. در مطالعات وزارت بهداشت راه حلی دیده شد مبنی بر این که کدینگ محصولات توسط وزارت جهاد کشاورزی انجام شود.
او در خصوص مشخصات کد مورد نظر اظهار داشت: این کد حاوی اطلاعاتی شامل محل کشت، کشاورز، کلینیک های گیاه پزشکی و ... است. وزارت بهداری قدیم و بهداشت جدید دسترسی به چنین کدهایی ندارد. بنابراین انتظار مصرف کننده رصد کردن چنین اطلاعاتی است.
افزادی تا اینجای برنامه این گونه نتیجه گرفت و گفت: تا الان متوجه شدیم اطلاع رسانی در خصوص مشخصات مربوط به سلامتِ محصولات غذایی به صورت کامل انجام نمی شود.
شجاع الدین اظهار داشت: سازمان حفظ نباتات که از سال 1346 تشکیل شده و شورای نظارت بر سموم دائما در حال پایش ترکیب آفت کش های کشور هستند و آخرین اخبار را از کنوانسیون های اجرایی دریافت کرده و مطابق با آن در خصوص ترکیبات شیمیایی نهاده ها عمل می کند.
جولایی؛ پژوهشگر برنامه گفت: مردم نمی دانند آیا محصولات کشاورزی که ابتیاع می کنند استاندارد است یا خیر؟
از میان حضار نیز استفاده از سموم در رشد مواد غذایی و وارد کردن این مواد به بازار بلافاصله پس از استفاده از سم مورد سوال قرار گرفت.
همچنین توسط یکی از حضار نیز بیان شد: شورای عالی سلامت مواد غذایی سعی کرده یک دیدگاه تلفیقی را در نظام تصمیم گیری ایجاد کند. کماکان دغدغه در بحث سلامت و ایمنی غذایی وجود دارد اما باید ابتدا این مشکلات ساختاری حل شود.
سنجابی بیان کرد: محصولات غذایی دارای سه مرحله قبل از فرآوری، حین فن آوری و پس از فرآوری هستند. من نیز به عنوان یک پزشک مسئولیت سازمانیم را به سلامت مردم ترجیح نمی دهم اما ایجاد دغدغه بیجا میان مردم را درست نمی دانم. ضمن اینکه همه چیز را نباید به وزارتخانه ها و سازمان ها محول کرد، کشورهایی که خوداظهاری و خودکنترلی کشاورز دارند و دستگاه های حاکمیتی وظیفه نظارتی دارند در زمینه امنیت مواد غذایی رتبه بالایی دارند.
او ادامه داد: سازمان استاندارد وظیفه تست کردن سلامت سیب زمینی را ندارد اما وقتی این محصول وارد خط تولید صنعتی می شود توسط سازمان استاندارد مورد کنترل قرار می گیرد. اگر بخواهم این وضعیت را تشریح کنم باید بگویم سلامت مواد غذایی از 70 درصدی هم که گفتم بیشتر است.
سنجابی با اشاره به اینکه اگر سلامت محصول ما در مرحله فرآوری و پس از فرآوری قابل قبول است باید بگویم محصولات ما از وضعیت ایمنی و سلامت غذایی خوبی برخوردارند، اضافه کرد: ضمن اینکه استانداردهای ما بسیار سخت گیرانه تر از استاندارهایی مثل کدکس است. در حوزه نرم افزاری سلامت ایمنی پس از پیروزی انقلاب اسلامی سال هر روز بهتر از قبل بوده و در حوزه سخت افزاری نیز ان قلت دوستان را می پذیرم و نمی توانیم مدعی باشیم که دایره شمولیت کنترل ما یک وضعیت عام است.
شجاع الدین اظهار داشت: در این برهه از زمان دوران طلایی همکاری بین دستگاه ها را داریم. در بحث سلامت محصولات کشاورزی با سازمان استاندارد تفاهم نامه ای پیرامون ترویج استاندارد، بروزرسانی و تایید صلاحیت بازرسین و با وزارت بهداشت نیز تفاهم نامه ای در خصوص کاهش بیماری های غیرواگیردار، روش ها و برنامه ریزی های مشترک امضا کرده ایم. وزارت جهاد کشاورزی و تولیدکنندگان علی رغم مشکلات تلاش خود را در خصوص تولید محصولات سلامت انجام می دهند.
اسکندری نیز بیان داشت: نیروهای جوانی در (N.G.O) ها و دانشگاه ها داریم که می توانند از طرف صنعت و وزارتخانه ها برای حل مشکلات مورد استفاده قرار گیرند.
وی در ادامه به ارائه دو پیشنهاد در این زمینه پرداخت: پیشنهاد اولم این است که یک ساختار واحد بر همه مراحل زنجیره تولید مواد غذایی کنترل داشته باشند. ضمن اینکه می توان نگرانی های دوستان در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و سازمان استاندارد را در زمینه مواد غذایی آلوده کم کرد. به این ترتیب که برای خارج کردن و امحاء محصولات آلوده است از بیمه گذاران صنعتی و کشاورزی استفاده کنیم و این شرکت های بیمه اگر آلودگی محصولی توسط سازمان استاندارد و وزارت بهداشت تایید شد حمایت کنند.
سنجابی نیز افزود: سازمان ملی استاندارد دو راه ارتباطی و یک راه چک کردن برای سلامت مواد غذایی را در اختیار مردم قرار داده است. زیر علامت استاندارد یک کد ده رقمی قرار دارد که می توان آن را به شماره 10001517 پیامک کنند تا استاندارد بودن یا عدم تایید آن توسط سامانه اطلاع داده شود. همچنین سامانه تلفنی 1517 در سراسر کشور شنونده شکایات و گزارشات و ارائه آن به ادارات کل استاندارد می باشد.
احمدی افزادی در پایان افزود: به نظر می رسد امنیت ذهنی در خصوص سلامت مواد غذایی بیشتر شده است. اما شماره پیامکی 20008822 برای کنترل اصالت مواد وارداتی و شماره تلفن 1490 که مردم می توانند از طریق آن مشکلات مواد غذایی را اعلام کنند به اضافه دو شماره ای که آقای سنجابی از سازمان استاندارد اعلام کردند می تواند در این زمینه کمک کننده باشد.
مستند مناظره «غیر محرمانه» به تهیه کنندگی علیرضا عاصم یوسفی و اجرای محمود احمدی افزادی با روایت مهدی بابایی کاری است از گروه امور اجتماعی که پنجشنبه و جمعه هر هفته ساعت ۲۱ از شبکه دو روی آنتن می رود و بازپخش آن جمعه ساعت ۱۸:15 و یکشنبه ساعت ۱۳:۳۰ خواهد بود.