محمدحسین بزرگی تهیه‌کننده این برنامه سابقه کارگردانی فیلم مستند ما «اقتصاد‌دانیم» و تهیه کنندگی برنامه تلویزیونی «هم بازی» را در کارنامه‌اش دارد. خبرنگار صبا با وی درباره چند و چون تولید برنامه «سید خندان» همکلام شده است که در ادامه می‌خوانید.
محمدحسین بزرگی: فرصت طلب‌ها به دنبال بهانه هستند
نام «سید خندان» برای این برنامه بر چه اساسی انتخاب شده است؟
نام برنامه از یک مکان قدیمی برگرفته شده که در حافظه تاریخی مردم ماندگار است، لفظ خنده در این کلمه برای انتخاب آن بسیار مناسبت داشت. علاوه بر آن، سیدخندان نام شخصیت وارسته‌ای است و چون برنامه ما حول محور اشخاص است پس نام سید خندان را برای برنامه انتخاب کردیم.
در اتاق فکرتان چه محتوایی برای تولید برنامه‌ای نو و فارغ از کلیشه‌های رایج در نظر گرفتید؟
محتوایی که در برنامه در نظر می‌گیریم این است که از فضاهای مرسوم برنامه‌های سرگرمی خارج شویم و صرفاً جنبه سرگرمی نداشته باشیم. در این برنامه ممکن است مبحث جدی مطرح یا شعر جدی هم خوانده شود. ما وقتی در یک جمع خانوادگی دور هم جمع می شویم، یاد می‌گیریم، می‌خندیم، خاطره تعریف می‌کنیم. در این برنامه همه خصوصیانی که یک دورهمی خانوادگی دارد را در برنامه لحاظ کردیم.
مهمانان برنامه همچون کارآفرینان، هنرمندان، شعرا و… را بر چه اساس انتخاب می‌کنید؟
مهمانان برنامه با توجه به فضای برنامه انتخاب می‌شوند و سعی کردیم از فضای به دنبال سلبریتی بودن‌ها عبور کنیم و در فضای خودمانی‌تر دغدغه‌های مردم را مطرح کنیم. از یک کار آفرین در شهر یا روستا گرفته تا یک روحانی غسال که در کرونا کار می‌کند تا فعالان اردوهای جهادی دعوت کنیم. شعرا هم همین گونه دعوت می‌شوند و مثل برنامه «نطنز» که در پلتفرم توزیع می‌شود، از شاعرانی که در باشگاه طنز انقلاب اسلامی حضور دارند و بعضاً شناخته شده هم هستند نیز دعوت کنیم.
چقدر استفاده از ایده‌های جدید برای ساخت برنامه‌های طنز ضرورت دارد؟
تیم اجرایی این برنامه جدید هستند، افرادی که پیش از این با اینکه کار طنز می‌کردند اما به شکل جدی در تولید برنامه طنز نبودند و در فضاهای کاری غیر برنامه‌ای فعال بودند و با مردم ارتباط مستقیمی داشتند. ما سعی کردیم در محتوایی برنامه از این افراد استفاده کنیم که بتوانند ابتدا بحث محتوا را برای‌مان به روز و غنی کنند و سپس به سراغ فضاهای فرمی دیگر برویم.
تهیه کنندگان چه میزان تمایل و قدرت ریسک پذیری برای استفاده از نیروهای جدید را دارند؟
در تصمیمات جدید سازمان، این فضا بیشتر وجود دارد به همین خاطر از تهیه‌کنندگان جدید که کار اول‌شان است بیشتر استفاده می‌شود، طبیعتاً این تهیه‌کننده‌ها از تیم‌های خودشان و تیم‌هایی که در گذشته فعالیت نداشته‌اند استفاده می‌کنند و این به نظرم یک رویکرد جدی هم در شبکه دو سیما و هم دیگر شبکه‌ها است.
در حال حاضر شبکه‌های خانگی رقیبی برای تلویزیون به حساب می‌آید، فکر می‌کنید برنامه «سید خندان» چقدر نسبت به برنامه‌های طنز در پلتفرم‌ها موفق عمل کرده است؟
به نظرم مخاطب باید نظر بدهد. چون ما کار خودمان را می‌کنیم و سعی داریم تا جایی که امکان دارد از فرصت ایجاد شده به بهترین نحو بهره ببریم. سعی ما این است که فقط سرگرم کننده نباشیم و بتوانیم حرفی بزنیم که در عین اینکه در بستر سرگرمی‌سازی است، نکته‌هایی را بیان کند که مردم با آن درگیر هستند چه مباحث انتقادی و چه مباحثی که در واقع بحث‌های غیرانتقادی است.
بینندگان «سیدخندان» را خواه ناخواه با «خندوانه» مقایسه می‌کنند قبول دارید؟
برنامه «خندوانه» 800 قسمت و در چندین سال روی آنتن بود، طبیعتاً پوشش دهی این برنامه آنقدر قوی بوده هر برنامه طنزی ممکن است مورد قیاس با آن قرار بگیرد. این مقایسه بین برنامه «سید خندان» و «خندوانه» وجود دارد اما ما سعی کردهایم برنامه‌ای شاد و متفاوت ارائه دهیم. حال ممکن است در این راه شباهت‌های فرمی هم با آن برنامه وجود داشته باشد.
گاف برنامه‌تان خیلی سر و صدا کرد…
من اسمش را گاف نمی‌گذارم؛ اتفاقاً حرف درستی بود. خودمان اگر می‌دانستیم نکته اشتباهی است اصلاح می‌کردیم چون برنامه تولیدی بود. آن اتفاق بیشتر از یک ذهن مریض شکل گرفت و اولین نفری هم که آن ویدئوی 14 ثانیه‌ای را بارگذاری کرد در توییتر عذرخواهی کرد و ما هم به خدا واگذارش کردیم چون سبب وقت‌گیری و دست‌اندازی برای ما شد. این سؤال را دیگر دوستان هم پرسیده‌اند و اگر دوباره این برنامه را پخش کنیم این قسمت را دوباره می‌گذاریم چون آن فرد تجربهای را در شکل خاطره منتقل می‌کرد و این جریان ممکن است برای خیلی‌های دیگر هم پیش بیاید. ما اسم این اتفاق را هیچ وقت گاف نمی‌گذاریم و آن را جزئی از برنامه می‌دانیم. به گواه خیلی از دوستان این اتفاق می‌توانست برای ضربه زدن به سازمان، شبکه دو سیما و برنامه باشد وگرنه هیج قصد و نیت دیگری نمی‌تواند این اتفاق را توجیه کند. مشخص است عده‌ای با سبک و روش سازمان در دوره جدید مخالف بوده و در این میان عده ای فرصت طلب به دنبال بهانه هستند.
تولید برنامه سید خندان با چه سختی‌های همراه است؟
گاهی اینکه مدام مورد قیاس قرار بگیریم دست و پای ما را در ایده‌پردازی بسته است. به همین دلیل سعی می‌کنیم بیشتر به فرم برنامه اهمیت بدهیم چرا که در محتوا به منبع غنی دست پیدا کردهایم اما هنوز در فرم جای کار داریم. تنها دغدغه من و تیم‌ام این است که یک محصول خوب برای مخاطبی که وقت خود را پای این برنامه می‌گذارد داشته باشیم. اینکه در هر ثانیه و دقیقه برنامه نیاز بیننده را بر طرف کنیم، تنها دغدغه و مسئله ما است. امیدوارم خدا کمک کند تا از فرصتی که در اختیارمان قرار گرفته، برای رسیدن به هدف خود به نحو احسن استفاده کنیم.
در حال حاضر میزان رضایت مخاطب چقدر است؟
چندی پیش از یک روزنامه و سایت بیان شد که «سید خندان» برنامه‌ای است که بیشترین تشکرات و تحسین مردم را از راه ارتباطی 162 داشته است. این آمارها با اینکه ما را خوشحال کرده است اما تأثیری در روند مسئولیت‌پذیری ما نسبت به مخاطب ندارد و سعی می‌کنیم فصل به فصل محصول‌مان را با کیفیت‌تر ارائه کنیم تا بتوانیم مخاطبان بیشتری را جذب کنیم.
«سید خندان» تا کی ادامه دارد؟
تا اوایل مرداد ماه و اول ماه محرم ادامه دارد. دو ماه محرم و صفر پیش تولید داریم و فصل جدید هم از اول مهر ماه روانه آنتن خواهد شد.
حرف پایانی‌تان با خوانندگان صبا درباره تهیه برنامه «سیدخندان»
«سیدخندان» از بحث دورهمی‌های خانوادگی و شبانه شکل گرفته است و چند شاخصه اصلی دارد: ابتدا بحث تماشاگران که مهمترین است؛ حضورشان، شکل نشستن و صحبت کردنشان، خاطره گویی و خاطره‌سازی‌شان تا مسابقه‌ای که با هم دارند. درنظرسنجی‌ها از بخش خاطره بازی بیشترین بازخورد مثبت گرفته‌ایم به یاری خدا سعی کردیم این بخش را توسعه دهیم. بحث بعدی شعر و ادبیات است که در محضر حضرت آقا و مسئولان امر در دوره جدید خیلی اهمیت دارد به همین خاطر این حوزه را با قدرت ادامه داده‌ایم. بحث بعدی هم بخش «از تجربه‌ات بگو» است که شکل بدیعی دارد و سعی کردیم افرادی را بیاوریم تا تجربه خود را برای مخاطب مطرح کنند که جزو بخشهای پرمخاطب برنامه است. ان‌شاءالله بتوانیم «سید خندان» را آن گونه‌ای که مخاطب دوست دارد ادامه دهیم.
محمدرضا شهبازی: جبهه‌گیری‌ها درباره اجرا من طبیعی است
محمد رضا شهبازی بازیگر، طنزپرداز، نویسنده طنز، مجری و گوینده است. او کاردانی مهندسی معدن و کارشناسی معارف اسلامی دارد. شهبازی علاوه بر اجرا، روزنامه‌نگار نیز هست. مدیریت سایت کاریکاتور و طنز راه راه و تولید برنامه‌های طنز «حیفِ درخت» و «لیچار» در فضای مجازی را در کارنامه دارد. او با اجرای مسابقه «رخداد» در شبکه افق فعالیت خود را در تلویزیون آغاز کرد. اجرای برنامه «پاورقی» از شبکه دو سیما از دیگر فعالیت‌های اوست. شهبازی اکنون در برنامه «سیدخندان» به عنوان سردبیر و مجری مهمان شبکه دو سیماست.
چه شد به عنوان سردبیر و مجری برنامه سید خندان انتخاب شدید؟
من مسئول باشگاه طنز انقلاب اسلامی هستم که 9- 8 سالی است، فعالیت می‌کند و کار ما تولید، آموزش و انتشار محتواهای طنز در قالب‌های مختلف است. جمع 60- 50 نفره‌ای در این باشگاه شامل نویسنده، شاعر، کاریکاتوریست و استندآپ کمدین هستند که سالها آموزش دیده‌اند. این جمع محفلی به اسم شب طنز انقلاب داشت که با عنوان اختصاری «نطنز» ماهی یک بار برگزار می‌شد، پایه «سیدخندان» ازاین جمع و تجربیاتش بود و طبیعتا بچه‌های کارورزیده پای کار آمدند و برنامه شکل گرفت.
سید خندان چه تجربهای برای‌تان به همراه داشت؟
من سابقه اجرای مسابقه تلویزیونی، اجراهای طنز ترکیبی؛ چون برنامه «حرفش رو نزن» را داشتم و همچنین اجراهای تک نفره با دوربین، مثل «نطنز» که شبیه «سید خندان» است. «سیدخندان» در اصل ترکیبی از همه این اجراهاست و همه تجربه ها در این برنامه به کارم آمده است. ما مسابقه «رخداد» را برگزار کردیم که بخشی از «سید خندان» به مسابقه اختصاص داده شده است. سید خندان کمکم کرد تا تجربه جدید و نویی داشته باشم.
شیوه اجرایتان رویکرد کمیک و طنازی دارد؟ آیا در اتاق فکر برنامه درباره نحوه اجرا، برنامه‌ریزی و طراحی خاصی داشتید؟
سید خندان صرفاً یک برنامه طنز نیست ما این برنامه را یک‌شب نشینی سرحال برای مردم ایران می دانیم. در شب نشینی وقتی مردم دور هم در محفل خانواده‌های خود جمع می‌شوند، ممکن است لطیفه یا خاطره طنز تعریف کنند، شعر طنز یا غیر طنز بخوانند، با هم مسابقه بدهند. این برنامه چنین فضایی دارد و ممکن است حرف‌های جدی هم بزنند، بنای ما این است که تداعی‌گر یک شب نشینی سرحال و دورهمی جذاب برای مردم باشیم.
تیم محتوای برنامه منابع‌شان را از کجا تهیه می‌کنند؟
تیم ما همان تیمی است که در گذشته در باشگاه طنز انقلاب بودند و «نطنز» را برگزار کرده‌اند و برنامه‌های زیادی را نویسندگی و تولید محتوا کرده‌اند، با شاعران و طنز پردازان در ارتباط دارند و به محتواهای مختلف دسترسی داشتند و در طول هفته نیز جلسات متعددی دارند تا برای گفت و گوها محتوای مناسب آماده کنند.
با توجه به سابقه حضورتان در برنامه‌های مذهبی و شبکه‌های چون امید و افق، آیا قشر خاصی محمدرضا شهبازی را دنبال می‌کنند؟
به نظرم این گونه نیست. ما نمی‌خواهیم که قشر خاصی مخاطب این برنامه باشد. موضوعاتی در برنامه مطرح می‌شود و افرادی دعوت می‌شوند که دغدغه‌های قشر زیادی از مردم ایران را بازگو می‌کنند. من یک مثالی همیشه می‌زنم و می‌گویم موضوعی مثل پیاده‌روی اربعین که هر سال دو سه میلیون ایرانی را رهسپار این سفر می‌کند و شاید 20- 15 میلیون ایرانی باشند که سابقه پیاده‌روی اربعین را دارند. حالا اگر موضوع استندآپ یک برنامه پیاده‌روی اربعین باشد، ممکن است بگویند برای قشر خاصی برنامه ساخته‌ای در صورتی که این گونه نیست؛ واقعاً موضوعات کمی پیدا می‌کنیم که دامنه فراگیری‌اش تا این مقدار باشد که اقشار مختلف از جغرافیا و زبان‌ها و قومیت‌های مختلف را در بر بگیرد. دلیل چنین نگاهی این است که تا به حال برنامه‌های طنز به سراغ این موضوعات نرفته‌اند و اتفاقاً بخشی از مسائل فراگیر مردم را ندیده‌اند، ولی ما این کار را کردیم و وقتی مردم در برنامه دور هم می‌نشینند از صف گوشت و مرغ خاطره تعریف می‌کنند تا پیاده‌روی اربعین و مسابقه فوتبالی که تماشا کرده‌اند و یا خاطره زیارتی که در حرم امام رضا(ع) داشتند. بنابراین وقتی درباره زیارت حرم امام رضا(ع) و پیاده‌روی اربعین حرف می‌زنیم، این موضوع خاص نیست تجربه بیشتر مردم است و مردم از تجربه‌های خود حرف می‌زنند، ما چنین نگاهی داریم.
نظرتان درباره جبهه‌گیری عده‌ای در مورد اجرایتان چیست؟
جبهه‌گیری‌ها درباره اجرا من طبیعی است. به هر حال هر فردی با هر برنامه محتوایی ممکن است موافق و مخالف‌های خود را داشته باشد و این خیلی چیز عجیبی نیست.
گاف برنامه تان بازتاب گسترده‌ای داشت اما تهیه کننده معتقد است که گاف نبوده و جزوی از برنامه و تجربه آن فرد محسوب می‌شد…
بنده هم معتقد هستم که گاف نبود. یک نفر در برنامه صحبت 20- 15 دقیقه‌ای داشت و خاطره‌ای را تعریف کرد از تجربه و مواجهه‌اش با موارد مختلف! در این میان یک موضوع را مطرح کرد. این هم از مواردی است که اگر در کنار هم قرار بگیرد و از ابتدا تا انتهایش دیده شود اصلا برخورندگی ندارد و گاف نیست.
به عنوان سردبیر و مجری برنامه با چه مشکلاتی در تولید برنامه در سازمان روبرو هستید؟
موانع خاص و عجیب و غریبی نیست شرایط برنامه‌سازی نسبت به قبل بهتر شده البته مشکلات مالی وجود دارد که شاید برنامه‌سازان را اذیت کند که چون من در مقام تهیه کننده نیستم خیلی با آن درگیر نیستم.
شما سالهاست به عنوان مجری در برنامه‌های مختلف سازمان حضور دارید چه انتقاد یا پیشنهادی در راستای هر چه بهتر شدن تولیدات سازمان دارید؟ با توجه به اینکه شبکه خانگی با تولید برنامه‌های متعدد سرگرم کننده مخاطب را جذب کرده و رقیب صدا و سیماست.
معتقدم چیزی که درباره شبکه خانگی و جذب مخاطب با کیفیت گفته می‌شود کاملاً اغراق شده است. برنامه‌هایی که در شبکه نمایش خانگی ساخته می‌شود، غالباً از نظر کیفیت برنامه‌ای بسیار ضعیف‌تر از تولیدات صدا و سیماست و از نظر مخاطب، بسیار مخاطب کم‌تری از صدا و سیما دارد. ولی یک جریانی درست شده که فکر می‌کنند در آن جا اتفاق عجیب و غریبی افتاده است. همین الان شما در خیابان اسم چند تا برنامه شبکه نمایش خانگی را بپرسید… مردم نشنیده‌اند! این برنامه‌ها پیشتر به واسطه وایرال شدن تکه‌هایی از آنها در فضای مجازی دیده شده‌اند و قابل مقایسه با برنامه‌های سازمان نیستند. اکنون شبکه نمایش خانگی یک فضای اغراق شد‌ه‌ای دارد که با تلویزیون قابل رقابت و مقایسه نیست. مخصوصاً در برنامه‌سازی؛ حال در تولید سریال شاید به خاطر وقفه‌ای که در سازمان در حوزه سریال‌سازی افتاده به چشم بیاید ولی همچنان کیفیت قالب برنامه‌های تلویزیونی از قالب برنامه‌های شبکه خانگی بالاتر است. یعنی ممکن است یک برنامه خاص در وی او دی‌ها باشد که مخاطب خاصی را جذب کند ولی وی او دی‌ها پر هستند از برنامه‌ها و سریال‌هایی که از ضعیف‌ترین برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیون هم ضعیف‌تر و کم مخاطب‌تر هستند.
بازخوردهای برنامه‌تان تاکنون چطور بوده است؟
من خیلی با مترو و اتوبوس رفت و آمد می‌کنم و بازخوردهای خوبی از مردم گرفته‌ام.
حرف پایانی‌تان با روزنامه صبا درباره برنامه سید خندان
سید خندان تجربهای هم مانند بقیه برنامه‌هاست که ممکن است عالی، ضعیف یا متوسط باشد. به نظرم باید فضای تنفس و رشد به افراد و گروه‌های مختلفی داد که می‌خواهند در حوزه برنامه‌های سرگرمی و طنز حضور داشته باشند. کما اینکه تا به حال کلی برنامه‌های طنز و سرگرمی و مسابقه تولید شده که حتی با حضور چهره‌های سلبریتی و مجریان سلبریتی که تیم‌های برنامه‌سازی با هزینه‌های بیشتر از «سیدخندان» را محکوم به شکست کرده است و تنها تجربهای شده‌اند برای تیم تا برنامه‌های بعدی را بهتر بسازند؛ این برنامه هم یکی از برنامه‌هایی است که دارد سعی می‌کند فضای جدیدی در برنامه‌سازی طنز و سرگرمی ایجاد کند. مثلاً اینکه سلبریتی محور نباشد؛ محورش مردم و تماشاچیان باشد. آکساسوار با تماشاچیان ارتباط مستقیم برقرار کند و آنها را در بحث‌ها مشارکت دهد، که این خود اتفاقی قابل تأمل است. امیدوارم سیدخندان تجربه موفقی باشد و بشود در ادامه آن را پیش از این نیز بهبود بخشید.
https://rooznamehsaba.ir/23608